Dolazi sezona alergija: Koji su najčešći uzroci i kako se pripremiti?

Mnogi se raduju dolasku proleća i buđenju prirode, ali za osobe koje pate od sezonskih alergija, ovaj period godine može doneti niz neprijatnih simptoma – od kijavice i zapušenog nosa do svraba očiju i otežanog disanja. Polen, prašina i drugi alergeni postaju sve prisutniji u vazduhu, što dovodi do pojačanih alergijskih reakcija. Alergologija, grana medicine koja se bavi istraživanjem alergijskih bolesti i njihovim lečenjem, ukazuje na to da se broj osoba sa sezonskim alergijama iz godine u godinu povećava, uglavnom zbog promena u životnoj sredini i povećanog zagađenja.

Kada kreću alergije?

Sezonske alergije obično počinju s prvim toplim danima u godini, kada biljke počinju da cvetaju i otpuštaju polen u vazduh. Za mnoge osobe koje pate od alergija, simptomi mogu krenuti već u februaru ili martu, kada drveće poput breze i topole počne da cveta. Tokom leta, glavnu ulogu preuzimaju poleni trava, dok krajem avgusta i tokom jeseni dominira polen ambrozije, jedan od najjačih alergena. Zbog klimatskih promena i blagih zima, sezona alergija traje duže nego ranije, a simptomi mogu biti izraženiji.

Koji su najčešći sezonski alergeni?

Sezonske alergije nastaju kada imuni sistem prepoznaje bezopasne supstance iz okruženja kao pretnju i pokreće odbrambenu reakciju. Najčešći alergeni u ovom periodu uključuju:

• Polen drveća, trava i korova – Najčešći uzročnik sezonskih alergija jeste polen biljaka, koji se prenosi vetrom i lako ulazi u disajne puteve. Najveći problem predstavlja polen breze, topole i hrasta, zatim polen trava poput timoteja i livadske vlasulje. Krajem leta i početkom jeseni, najopasniji alergen je polen ambrozije, koji izaziva jake alergijske reakcije kod velikog broja ljudi

• Spore buđi i plesni – Vlažno prolećno i jesenje vreme pogodno je za razvoj plesni u prirodi, ali i u zatvorenim prostorijama sa viškom vlage. Spore buđi se nalaze u zemlji, na opalom lišću i u travi, a mogu izazvati alergijske reakcije slično kao polen.

• Životinjska dlaka i perut – Tokom proleća kućni ljubimci se intenzivno linjaju, što može povećati prisustvo alergena u zatvorenom prostoru i izazvati reakcije kod osetljivih osoba.

Kako se pripremiti za sezonu alergija?

Iako sezonske alergije ne mogu u potpunosti da se izbegnu, postoji niz koraka koji mogu pomoći u smanjenju njihovog uticaja.

✔ Pratite izveštaje o polenu – Informišite se o dnevnim nivoima polena putem aplikacija koje prate koncentraciju alergena u vazduhu. Kada su vrednosti visoke, pokušajte da smanjite boravak na otvorenom, posebno ujutru i tokom vetrovitih dana.

✔ Tuširajte se i presvlačite nakon boravka napolju – Polen se lako zadržava na koži, kosi i odeći, pa je važno istuširati se i promeniti odeću nakon dužeg boravka na otvorenom.

✔ Održavajte dom čistim – Redovno usisavanje, brisanje prašine i pranje posteljine može značajno smanjiti količinu alergena u zatvorenom prostoru. Takođe, koristite prečišćivače vazduha sa HEPA filterima koji uklanjaju polen, grinje i druge čestice iz vazduha.

✔ Koristite klima uređaje i prečišćivače vazduha – Zatvoreni prozori i filteri za vazduh mogu smanjiti prisustvo alergena u vašem domu.

✔ Pravovremeno krenite sa terapijom – Ako već znate da imate sezonske alergije, ne čekajte da simptomi postanu ozbiljni. Antihistaminici i drugi lekovi mogu biti efikasniji ako se uzimaju pre nego što alergijska reakcija u potpunosti počne. Posavetujte se sa lekarom o odgovarajućoj terapiji.

✔ Prirodni načini ublažavanja simptoma – Neke osobe pronalaze olakšanje u prirodnim metodama, poput ispiranja nosa fiziološkim rastvorom, konzumacije meda lokalnog porekla ili upotrebe eteričnih ulja eukaliptusa i lavande za čišćenje disajnih puteva.