Da li su i zbog čega slične, a kako se razlikuju dijete u pojedinim krajevima sveta? Za koje dijete su zainteresovani ljudi sa naših prostora? Analizom koju je sproveo tim sajta Mediko.rs otkrivamo najpopularnije dijete u Srbiji, Hrvatskoj i Bosni i Hercegovini. Izvor podataka na kojima zasnivamo zaključke je ponašanje korisnika na internetu – haštagovi, ključne reči i fraze u pretragama.
Dijete, u potrazi za idealnom
Jedno od najčešćih pitanja na koje korisnici interneta traže odgovor na globalnoj mreži je – „kako smršati“. Informacije o dijetama, njihovoj efikasnosti i planovima sprovođenja radije se traže na Google-u nego u ordinaciji nutricioniste. Nezavisno od pola, starosti, socijalnog i materijalnog statusa… ljudi sa svih meridijana, zabrinuti zbog viška kilograma, očekuju da će na internetu pronaći idealno rešenje. A to bi bio – režim ishrane koji će im pomoći da što brže, i sa što manje odricanja, postignu željeni cilj.
Svedoci smo da popularnost dijeta tokom vremena varira. Neke opstaju decenijama, sa ogromnim brojem pojedinaca koji svedoče da su se, baš pomoću njih, oslobodili prekomerne težine. Postoje i one druge dijete koje „bljesnu“, i posle veoma kratkog vremena nestanu.
Zanimljivo je, i opravdano, da u pojedinim zemljama i regionima popularnost i zastupljenost dijeta nije identična. Ono što je suviše „egzotično“ za Evropu, na primer, zbog navika u ishrani i dostupnosti namirnica, prihvatljivo je za Jugoistočnu Aziju. U hladnim regijama Kanade nisu primerene dijete koje bi se mogle preporučiti u Kataru, Kuvajtu, Ujedinjenim Arapskim Emiratima…
Sa željom da istražimo za koje su dijete najviše zainteresovani građani sa naših prostora i koliko se njihove preferencije menjaju tokom vremena, prikupili smo dostupne podatke koje ćemo u nastavku prikazati, i ukratko prokomentarisati.
Instagram: Haštagovi umesto ključnih reči
Instagram je mreža na kojoj zainteresovani za neku temu, za razliku od drugih društvenih mreža, traže informacije pretragom haštagova. Za jezičko područje koje nas interesuje, odnosno teritoriju Srbije, Hrvatske i Bosne i Hercegovine, u pretragama ubedljivo vodi keto dijeta.
Haštag #ketodijeta (9054 pretrage mesečno) zastupljeniji je dva i po puta od prvog narednog naziva dijete, odnosno haštaga #hronodijeta. Veoma slična po učestalosti je trećeplasirana UN dijeta.
Na četvrtom mestu imamo zanimljivu situaciju. Haštag varijanta iz hrvatskog i bosanskog jezika #dijetabezugljikohidrata traži se sto puta više od srpskog haštaga #dijetabezugljenihhidrata (1282 pretrage naspram 11 pretraga), ali se zato na petom mestu, sa 681 pretragom, pojavljuje #dijetadrzivic novosadskog lekara, primarijusa dr Dušana Živića, koja je očigledno interesantna korisnicima.
Google pretraga, ponovo ubedljiva keto dijeta
Da je keto dijeta ubedljivo najpopularnija u regionu govore i podaci sa Google pretraga. U Srbiji je taj pojam u jednom od tipičnih meseci koji smo posmatrali unet u pretragu 9900 puta, u Hrvatskoj 8100 puta, u Bosni i Hercegovini 2900 puta.
U sve tri države veoma je popularna takozvana UN dijeta – u Srbiji je, čak, podjednako popularna kao keto dijeta, u BiH se takođe nalazi na drugom, a u Hrvatskoj na trećem mestu. UN dijeta, inače, podrazumeva unošenje odabranih namirnica i nutritivnih sastojaka (voća, proteina, skroba, ugljenih hidrata) za svaki pojedinačan dan u nedelji.
Treće mesto na srpskoj listi, posle keto i UN dijete, pripada pojmu „autofagija dijeta“, četvrto pojmu „atkins dijeta“, a peto pojmu „proteinska dijeta“. Poslednje tri dijete, međutim, nisu među prvih pet kod naših zapadnih suseda.
U Hrvatskoj je na drugom mestu pojam „bolnička dijeta“, a na trećem, kako smo pomenuli, „UN dijeta“. Četvrta je Dukanova dijeta, francuskog lekara dr Pjera Dukana. Peti pojam po učestalosti u pretragama na Google pretraživaču je „dijeta 8 sati“.
U Bosni i Hercegovini je „dijeta 8 sati“ na trećem mestu, posle keto i UN dijete. Četvrta je „bolnička dijeta“, a peta „narandža dijeta“, zasnovana na visokom unosu ovog ukusnog i korisnog voća u organizam.
Google trendovi
Još jedna vrsta podataka doprinosi našoj analizi, i otkrivanju opšte slike o zainteresovanosti za pojedine dijete na teritoriji Srbije, Bosne i Hercegovine i Hrvatske. Google trendovi (Google Trends) daju mogućnost da se prati kretanje pretrage po pojedinim ključnim rečima od 2004. godine do danas, u celom svetu i pojedinim državama.
Interesovanje za dijete tokom vremena je, generalno, veoma slično u tri države koje smo pratili. Za sve najpopularnije dijete koje smo prethodno naveli nema značajnijih oscilacija. Par novih pojmova koji su se pojavili, opstali su. “Autofagija dijeta” je, tako, počela da se traži tek krajem 2019. godine i još uvek je tražena, kao i “dijeta 8-16”, koja se u Google pretraživaču pojavljuje od proleća 2019. godine, a i dalje je tu.
Kada se posmatraju trend linije na dužem vremenskom uzorku, primećujemo još jednu zanimljivu pojavu, koja je karakteristična za čitavu Evropu i Severnu Ameriku, a ne samo za naše podneblje. Kod gotovo svih dijeta beleži se skok pretraga svake godine u prvim danima januara. Očigledno je da bi posle novogodišnjih i božićnih praznika „trebalo nešto preduzeti“. Tu su i čuvene novogodišnje rezolucije – obećanja koja dajemo sebi da ćemo konačno, u godini koja predstoji, promeniti navike u ishrani i skinuti suvišne kilograme. Sledeći rast broja pretraga je, redovno, krajem maja i u prvim danima juna, kada se pred godišnje odmore traže instant rešenja.
Keto dijeta, pa UN dijeta
Izdvojimo, na kraju, dijetu koja je apsolutni šampion u regionu, odnosno u Srbiji, Hrvatskoj i Bosni i Hercegovini.
Ketogena (keto) dijeta zasniva se na unošenju namirnica bogatih zdravim mastima, umesto namirnica bogatih ugljenim hidratima. Izostavljanjem ugljenih hidrata telo postaje prinuđeno da kao izvor energije sagoreva i koristi masti, čime ih se efikasno oslobađamo.
Sledeća dijeta na listi, ubedljivo popularnija od ostalih, je UN dijeta (undiet, ili ne-dijeta). Po nazivu koji privlači mnoge čini se da je to “dijeta bez dijete, ali nije tako. Odricanja mora biti, ali uz striktno kombinovanje i kontrolu unošenja namirnica, korisnici koji su je probali tvrde – dijeta daje rezultate.
